Thuyên tắc ối nguy hiểm đến mức nào?

Bạn đã từng nghe đến thuật ngữ: Thuyên tắc ối? - một biến chứng sản khoa hiếm gặp nhưng vô cùng nguy hiểm với tỉ lệ tử vong trên 80% trường hợp. Nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết và quy trình cấp cứu thuyên tắc ối, hãy cùng phòng khám 43 Nguyễn Khang tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé!

Thuyên tắc ối là gì?

Thuyên tắc ối (hay Tắc mạch ối) là một dạng của hội chứng phản vệ thai kỳ, xảy ra khi nước ối, tế bào thai nhi, lông tóc hoặc các mảnh vụn xâm nhập vào máu của mẹ qua hệ thống tĩnh mạch nơi nhau thai bám. Thuyên tắc ối gây ra phản ứng giống dị ứng, làm suy tim phổi cấp và xuất huyết nghiêm trọng. Nước ối chảy vào tĩnh mạch, vào tim, phổi, lên não, gây suy hô hấp cấp… khiến bệnh nhân bị đột ngột tím tái, trụy tim mạch, rối loạn đông máu... và gặp nguy hiểm cao hơn nếu sản phụ mắc đái tháo đường.

Dù hiếm gặp nhưng hậu quả mà thuyên tắc ối gây ra lại cực kì nghiêm trọng. Theo thống kê thì đa số các trường hợp sản phụ thuyên tắc ối sẽ tử vong trong giờ đầu. Số ít may mắn được cứu sống thì cũng có khả năng để lại di chứng về thần kinh.

Tắc mạch ối, nguyên nhân do đâu?

Thuyên tắc ối xảy ra khi dịch ối trong buồng ối tràn vào hệ thống tuần hoàn của mẹ thông qua các tĩnh mạch ống cổ tử cung, qua vị trí nhau bám đã bong, qua nội mạc tử cung hoặc tử cung bị chấn thương dẫn đến tắc mạch ối, gây ra tình trạng dị ứng, sốc phản vệ. Điều này xảy ra có thể do các nguyên nhân sau:

• Vỡ màng ối
• Vỡ tĩnh mạch tử cung hay cổ tử cung
• Áp lực buồng tử cung cao hơn áp lực tĩnh mạch

Tuy nhiên, không phải trường hợp nào nước ối đi vào tuần hoàn của thai phụ cũng gây tắc nghẽn. Đây là một cấp cứu sản khoa rất hiếm gặp.

Trường hợp nào có nguy cơ cao thuyên tắc ối?

Tất cả các thai phụ ở mọi lứa tuổi đều có nguy cơ bị thuyên tắc ối. Tuy nhiên, nguy cơ này sẽ tăng lên trong các trường hợp:

• Thai phụ tuổi cao: Những thai phụ trên 35 tuổi có nguy cơ tắc mạch ối cao hơn
• Trường hợp thai phụ mắc chứng tiền sản giật
• Bất thường nhau thai
• Thai phụ mang đa thai hoặc sinh đẻ nhiều lần
• Đa ối
• Rau bong non
• Các nguy cơ: suy thai, thai lưu
• Sản phụ chấn thương trong quá trình mang thai

Dấu hiệu nhận biết thuyên tắc ối?

• Phản xạ đầu tiên của sản phụ khi thuyên tắc ối là suy hô hấp và đột ngột tím tái trong vài phút đầu kèm theo tình trạng tụt huyết áp, co giật. Ngay sau tím tái sản phụ sẽ rơi vào tình trạng trụy tim mạch nhanh, ngừng tim, ngừng thở. Đây là giai đoạn mẹ có nguy cơ tử vong rất cao. Lúc này bệnh nhân cần được nhanh chóng thực hiện các biện pháp khẩn cấp như ấn tim, xoa bóp tim ngoài lồng ngực giúp tim đẩy máu đi để cung cấp oxi tới các cơ quan như não, tim, gan, thận, sử dụng các loại thuốc cải thiện, duy trì chức năng tim và truyền máu,…
• Sau giai đoạn trên, thai phụ sẽ bước vào giai đoạn rối loạn đông máu, không cầm máu, bệnh lý đông máu nội mạch lan tỏa, đờ tử cung.

Thai nhi có thể tử vong nếu không được lấy ra kịp thời. Diễn biến tắc mạch ối xảy ra rất nhanh, do đó, để cứu người bệnh thì phải cố gắng nhận diện biến chứng sớm nhất có thể, kịp thời hồi sức cấp cứu tích cực.

Quy trình cấp cứu thuyên tắc ối?

Tháng 2.2018, Sở Y tế TP.HCM đã ban hành quy trình cấp cứu nghi thuyên tắc ối. Quy trình này do các chuyên gia từ Bệnh viện Từ Dũ, Hùng Vương và Nhân dân Gia Định góp ý và thống nhất.

Theo đó, quy trình cấp cứu nghi Thuyên tắc ối (TTO) như sau:

Khi thấy sản phụ có ít nhất 3 dấu hiệu đột ngột thì nghi TTO, gồm:

• Tím tái, khó thở, ngưng thở, Sp02 ≤ 90%
• Ngưng tim; Mạch nhanh, nhẹ; Huyết áp tụt;
• Chảy máu không có cục máu đông.

Khi nhận thấy các dấu hiệu này, ê kíp tại chỗ tiến hành hồi sức khẩn cấp, gọi người hỗ trợ và thông báo cho người nhà, báo động đỏ nội viện và liên viện để huy động nhân lực, chuyên gia sản khoa, gây mê hồi sức, hồi sức sơ sinh, ngân hàng máu hồi sức tích cực và chống độc… Trong từng khâu, Sở Y tế TP.HCM đưa ra cụ thể các bước thực hiện để cứu sản phụ.

Sở Y tế giao BV Từ Dũ, Hùng Vương và Nhân dân Gia Định phối hợp tổ chức tập huấn quy trình này cho các BV và các cơ sở y tế có chuyên khoa Sản. Sở Y tế yêu cầu tất cả BV và cơ sở y tế có chuyên khoa sản triển khai áp dụng quy trình cấp cứu này trong xử trí cấp cứu những trường hợp nghi thuyên tắc ối.

Các BV tổ chức sơ kết rút kinh nghiệm sau mỗi trường hợp áp dụng quy trình này và báo cáo về Sở Y tế.

Hãy thường xuyên truy cập website san43nguyenkhang.vn và cập nhật những thông tin hữu ích để chăm sóc cho cả gia đình nhé.

Để đặt lịch tới phòng khám 43 Nguyễn Khang quý khách có thể truy cập TẠI ĐÂY hoặc liên hệ zalo: 0342318318 để được hướng dẫn.